Θεσσαλονίκη - Λιουμπλιάνα (Σεπτέμβριος 2005)
Μικρά καταθλιπτικά παιδικά παιχνίδια στα ράφια, μια ταμίας με στολή και διακριτικά, κοιτάζει. Ο τελευταίος συνοριακός σταθμός της χώρας πριν τον κόσμο μοιάζει με πέρασμα σε άλλη ζωή, σαν τελική κρίση. Κάθε που αλλάζεις χώρα αλλάζεις και μηχανή ή και ανάποδα. Και πάντα η μηχανή που οδηγεί σου δείχνει πώς ζει ο κόσμος εκεί.
Ως τώρα περνάω αργά ανάμεσα από το Tito Veles, σε μια χρωματιστή κοιλάδα με ποτάμι, με ήλιο καυτερό και κόκκινες πιπεριές που αφέθηκαν να ξεραίνονται σαν απλωμένα ρούχα στις αυλές τους. Κάθε μέρα τα ίδια βαγόνια κόβουν στα δύο την πόλη αλλά οι πάμπτωχοί της, τους χαμογελούν το ίδιο.
Τρομάζω από τον κόσμο που μπαίνει στα Σκόπια. Διαλέγω να πάω σε κλινάμαξα πριν το Βελιγράδι. Μου δίνουν μια. Μέσα δυο τύποι, ένας ψηλός Σλάβος που κοιμάται κι ένας κοντός, γεματούλης, χλωμός, ανοιχτόχρωμος κι ανήσυχος. Έλληνας από τη Λάρισα που πάει στο Μόναχο με τρένο γιατί δε βρήκε πτήση και για κάποιο λόγο κυνηγάει το χρόνο. Σκέφτομαι πως θα μπορούσε να 'ναι ο Παρασκευάς, ο κρυφός συνεργάτης του "χαρούμενου καθάρματος", του Στηβ.
Τελειώνει ο Σεπτέμβρης, τελειώνει κι ο ήλιος με τις σημερινές προσπάθειές του να κάψει ό,τι προλάβει. Απόγευμα στους Σέρβικους κάμπους, με απομεινάρια εργοστασίων, απομεινάρια του κομμουνισμού, παλιά τρακτέρ που επιστρέφουν στις αποθήκες. Ο ουρανός πορτοκαλιάζει με στάση στο Nis. Τρεις Τσιγγάνοι κάθονται δίπλα στις γραμμές. Το κορίτσι κάτι τρώει. Θα ξαναδώ προσεκτικά το φιλμ του Kusturica, γιατί νομίζω πως τρεις φιγούρες του λείπουν.
Τρέχουμε τώρα όσο ποτέ. Σαν να θέλει ο μηχανοδηγός να προλάβει τη μέρα. Μέσα στα χωριά χοντρές Γιουγκοσλάβες επαρχιώτισσες με ανοιχτές τις πόρτες και τις ποδιές φορεμένες ετοιμάζουν δείπνο. Γρήγορα σαν καρέ από φιλμ μας βάζουν σπίτια τους. Μας κερνάν μοσχαρίσιο κρέας με αρακά. Ο Νίκος είναι καλή παρέα, είναι από τους εξυπνότερους ανθρώπους που έχω γνωρίσει. Όσο περνάει η ώρα όλο και περισσότερο πιστεύω πως το πραγματικό του όνομα είναι Παρασκευάς.
Να περάσουν γρήγορα από πλάι μας οι λόφοι. Και έπειτα να φωτίσει η βομβαρδισμένη πρωτεύουσα. Να φανούν οι περήφανες γέφυρες πάνω από το Δούναβη που περίμεναν κάποτε να θυσιαστούν μαζί με τον κόσμο τους.
ΔΙΑΤΑΖΩ
Beograd
.......................
Ξυπνάω από ένα κουδουνάκι που ακούγεται από τη ρόδα, όπως σε κάθε σταθμό. Πετάω τη ματιά έξω από την κουκέτα και κοιτάω έναν με κόκκινο καπέλο και στολή - όπως σε κάθε σταθμό. Όμως αυτός εδώ είναι κάπως αλλιώς. Όλα σε τάξη, καθαρά. Φάλτσαραν οι ράγες και βγήκαμε στη Γερμανία; Όχι αποκλείεται...
Ξεθολώνω το βλέμμα, νετάρω τους φακούς μου...ζουμάρω στον τοίχο του σταθμού:
Zagreb.
Ο ψαρωτικός Κροάτης συνοριακός δεν καταφέρνει και πολλά!
Γιατί έξω η πρωινή ψιλή βροχή αφήνει τα παιδιά της πάνω στα χορτάρια και ο κόσμος πηγαίνει στην καθημερινότητά του με τους υαλοκαθαριστήρες στο ρελαντί και τα φώτα αναμένα. Οι φοιτήτριες κρατούν τετράδια και ομπρέλες!
7:30 π.μ.
Τα επόμενα σύνορα είναι τα τελευταία. Το σήμα στην καρδιά των ενστόλων έχει βουνά και αστέρια. Γιατι;
Μετά κατάλαβα. Κυλάμε πάντα μέσα σε κοιλάδα, πάντα πλάι σε ήρεμο ποτάμι και πάντα ανεβαίνουμε. Ο καφές που φτιάχνει ο ελεγκτής είναι πολύ καλός!
Σειρήνα η διαδρομή. Ας μη φτάσω ποτέ. Ας γεράσω μέσα στα Σλοβένικα βουνά κι ας πεθάνω με το γλυκό κρότο της ανάρτησης κάθε που αλλάζει ράγα. Βγάλτε το κερί απ' τα αυτιά σας, σύντροφοι, εδώ είμαστε!
κι όμως αφελέστατε....
έσκισες στα δυο τα Βαλκάνια
μα πάντα υπάρχει κάτι που δεν έχεις φανταστεί....
δες εδώ......
Ljubljana
σιωπή τώρα
αποβιβάσου και αφέσου να τη ζήσεις.
Η πόλη αυτή υπάρχει μόνο για να την ε ρ ω τ ε υ τ ε ί ς
Ως τώρα περνάω αργά ανάμεσα από το Tito Veles, σε μια χρωματιστή κοιλάδα με ποτάμι, με ήλιο καυτερό και κόκκινες πιπεριές που αφέθηκαν να ξεραίνονται σαν απλωμένα ρούχα στις αυλές τους. Κάθε μέρα τα ίδια βαγόνια κόβουν στα δύο την πόλη αλλά οι πάμπτωχοί της, τους χαμογελούν το ίδιο.
Τρομάζω από τον κόσμο που μπαίνει στα Σκόπια. Διαλέγω να πάω σε κλινάμαξα πριν το Βελιγράδι. Μου δίνουν μια. Μέσα δυο τύποι, ένας ψηλός Σλάβος που κοιμάται κι ένας κοντός, γεματούλης, χλωμός, ανοιχτόχρωμος κι ανήσυχος. Έλληνας από τη Λάρισα που πάει στο Μόναχο με τρένο γιατί δε βρήκε πτήση και για κάποιο λόγο κυνηγάει το χρόνο. Σκέφτομαι πως θα μπορούσε να 'ναι ο Παρασκευάς, ο κρυφός συνεργάτης του "χαρούμενου καθάρματος", του Στηβ.
Τελειώνει ο Σεπτέμβρης, τελειώνει κι ο ήλιος με τις σημερινές προσπάθειές του να κάψει ό,τι προλάβει. Απόγευμα στους Σέρβικους κάμπους, με απομεινάρια εργοστασίων, απομεινάρια του κομμουνισμού, παλιά τρακτέρ που επιστρέφουν στις αποθήκες. Ο ουρανός πορτοκαλιάζει με στάση στο Nis. Τρεις Τσιγγάνοι κάθονται δίπλα στις γραμμές. Το κορίτσι κάτι τρώει. Θα ξαναδώ προσεκτικά το φιλμ του Kusturica, γιατί νομίζω πως τρεις φιγούρες του λείπουν.
Τρέχουμε τώρα όσο ποτέ. Σαν να θέλει ο μηχανοδηγός να προλάβει τη μέρα. Μέσα στα χωριά χοντρές Γιουγκοσλάβες επαρχιώτισσες με ανοιχτές τις πόρτες και τις ποδιές φορεμένες ετοιμάζουν δείπνο. Γρήγορα σαν καρέ από φιλμ μας βάζουν σπίτια τους. Μας κερνάν μοσχαρίσιο κρέας με αρακά. Ο Νίκος είναι καλή παρέα, είναι από τους εξυπνότερους ανθρώπους που έχω γνωρίσει. Όσο περνάει η ώρα όλο και περισσότερο πιστεύω πως το πραγματικό του όνομα είναι Παρασκευάς.
Να περάσουν γρήγορα από πλάι μας οι λόφοι. Και έπειτα να φωτίσει η βομβαρδισμένη πρωτεύουσα. Να φανούν οι περήφανες γέφυρες πάνω από το Δούναβη που περίμεναν κάποτε να θυσιαστούν μαζί με τον κόσμο τους.
ΔΙΑΤΑΖΩ
Beograd
.......................
Ξυπνάω από ένα κουδουνάκι που ακούγεται από τη ρόδα, όπως σε κάθε σταθμό. Πετάω τη ματιά έξω από την κουκέτα και κοιτάω έναν με κόκκινο καπέλο και στολή - όπως σε κάθε σταθμό. Όμως αυτός εδώ είναι κάπως αλλιώς. Όλα σε τάξη, καθαρά. Φάλτσαραν οι ράγες και βγήκαμε στη Γερμανία; Όχι αποκλείεται...
Ξεθολώνω το βλέμμα, νετάρω τους φακούς μου...ζουμάρω στον τοίχο του σταθμού:
Zagreb.
Ο ψαρωτικός Κροάτης συνοριακός δεν καταφέρνει και πολλά!
Γιατί έξω η πρωινή ψιλή βροχή αφήνει τα παιδιά της πάνω στα χορτάρια και ο κόσμος πηγαίνει στην καθημερινότητά του με τους υαλοκαθαριστήρες στο ρελαντί και τα φώτα αναμένα. Οι φοιτήτριες κρατούν τετράδια και ομπρέλες!
7:30 π.μ.
Τα επόμενα σύνορα είναι τα τελευταία. Το σήμα στην καρδιά των ενστόλων έχει βουνά και αστέρια. Γιατι;
Μετά κατάλαβα. Κυλάμε πάντα μέσα σε κοιλάδα, πάντα πλάι σε ήρεμο ποτάμι και πάντα ανεβαίνουμε. Ο καφές που φτιάχνει ο ελεγκτής είναι πολύ καλός!
Σειρήνα η διαδρομή. Ας μη φτάσω ποτέ. Ας γεράσω μέσα στα Σλοβένικα βουνά κι ας πεθάνω με το γλυκό κρότο της ανάρτησης κάθε που αλλάζει ράγα. Βγάλτε το κερί απ' τα αυτιά σας, σύντροφοι, εδώ είμαστε!
κι όμως αφελέστατε....
έσκισες στα δυο τα Βαλκάνια
μα πάντα υπάρχει κάτι που δεν έχεις φανταστεί....
δες εδώ......
Ljubljana
σιωπή τώρα
αποβιβάσου και αφέσου να τη ζήσεις.
Η πόλη αυτή υπάρχει μόνο για να την ε ρ ω τ ε υ τ ε ί ς
